Europejska e-faktura, czyli co ma do powiedzenia pakiet zmian zaproponowany przez Komisję Europejską

Planowana od kilku miesięcy propozycja Komisji Europejskiej, znana jako ViDA – VAT w epoce cyfrowej , ujrzała światło dzienne 8 grudnia 2022 r. Długo oczekiwana reforma ma mieć znaczący wpływ na działalność europejskich i spoza -Europejskie przedsiębiorstwa z punktu widzenia zgodności podatkowej i e-raportowania wewnątrzunijnego, europejskiego e-fakturowania oraz cyfryzacji procesów niezbędnych do zapewnienia zgodności z nowymi wymogami.

Oczekuje się, że reforma, którą nazwano jedną z najbardziej ambitnych – jeśli nie najambitniejszą – reformą ostatnich dziesięcioleci, pozwoli odzyskać ponad 11 miliardów euro podatku od wartości dodanej rocznie na terytorium UE.

Przyjrzyjmy się, co pociąga za sobą proponowany przez Komisję pakiet zmian, uzasadnienie tego zestawu innowacji oraz daty, o których organizacje muszą pamiętać.

Ponieważ jest to propozycja, odbędą się 8-tygodniowe konsultacje publiczne, które zakończą się na początku lutego, podczas których różne zainteresowane strony będą miały możliwość zadawania pytań, uzyskiwania wyjaśnień i przedstawiania sugestii. Pod koniec tego okresu będziemy mieli ostateczny tekst reform, chociaż, ponieważ został on już szeroko omówiony i udostępniony, wszelkie zmiany będą prawdopodobnie ograniczone do minimum.

Przyczyny reformy

Jak już wspomnieliśmy, ten pakiet reform wisiał od jakiegoś czasu ze względu na konieczność aktualizacji europejskiej dyrektywy VAT (dyrektywa 2006/112/WE), aby nadążyć za głównymi zmianami, które zaszły od czasu jej po raz pierwszy uchwalono w 2006 r. Wystarczy pomyśleć o rozpowszechnieniu się platform handlu elektronicznego i wpływie, jaki wywarły one na przedsiębiorstwa, transakcje i zarządzanie zgodnością z przepisami podatkowymi.

Jednym z pierwszych celów, jakie Komisja Europejska chce osiągnąć poprzez reformy, jest jednak przeciwdziałanie zjawiskom związanym z oszustwami podatkowymi, uchylaniem się od opodatkowania i unikaniem opodatkowania. Według niektórych szacunków tylko w 2020 r. Unia Europejska straciłaby na niepobranym podatku VAT aż 93 mld euro . Znaczna część oszustw podatkowych dotyczyłaby ponadto transakcji wewnątrzunijnych, tzw. oszustw – karuzeli.

Dlatego też jeden z kluczowych punktów wniosku dotyczy wprowadzenia obowiązku przekazywania danych o transakcjach wewnątrzunijnych do scentralizowanego systemu na poziomie UE, prawdziwego obowiązku e-raportowania . W rzeczywistości podstawą wniosku jest przekonanie, a raczej uświadomienie sobie, że cyfryzacja procesów i transakcji jest obecnie niezbędnym narzędziem ułatwiającym zarówno monitorowanie przez odpowiednie organy, jak i ułatwianie wszelkiego rodzaju przedsiębiorstwom przestrzegania wymogów .

Aby zrealizować swoje cele, Komisja Europejska zaplanowała pakiet reform obejmujących działania w zakresie trzech różnych aktów prawnych oraz opracowanie niezbędnych aktów wykonawczych. W związku z tym zgłaszane są propozycje zmian:

• dyrektywa 2006/112/WE (tzw. dyrektywa VAT);
• Rozporządzenie 282/2011;
• Rozporządzenie 904/2010.

VAT w epoce cyfrowej (ViDA), 3 kluczowe punkty wniosku UE

Wniosek opiera się na trzech kluczowych elementach:

• Wprowadzenie cyfrowego systemu zgłaszania, czyli e-raportowania, umożliwiającego ogólnounijne monitorowanie danych dotyczących transakcji wewnątrzunijnych.

Raportowanie cyfrowe, które stanie się obowiązkowe, będzie oparte na fakturowaniu elektronicznym zgodnie ze standardem europejskim. W drodze specjalnych aktów wykonawczych Unia Europejska będzie musiała doprecyzować szczegóły techniczne systemu oraz sposób, w jaki systemy krajowe będą współdziałać ze scentralizowanym systemem, który zostanie wdrożony. W obecnej wersji wniosku, podczas gdy każde państwo członkowskie będzie mogło opcjonalnie decydować, czy i jak wdrożyć model e-faktury lub CTC (Continuous Transaction Control), na poziomie transgranicznym, europejska e-faktura staje się coraz bardziej konkretna rzeczywistość;

• Jednolita rejestracja VAT , aby ułatwić przedsiębiorstwom wypełnianie ich obowiązków związanych z VAT bez konieczności rejestrowania się w każdym z krajów, w których prowadzą transakcje, a tym samym bez konieczności wzajemnego spełniania wymogów zgodności. Dzięki tej innowacji firmy będą mogły zarejestrować się tylko raz i wypełnić swoje zobowiązania za pośrednictwem jednego portalu iw jednym języku. Powinno to również wygenerować oszczędności z korzyścią dla przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP, pod względem kosztów administracyjnych i kosztów rejestracji: oszczędności, które szacuje się na blisko 9 mld EUR w okresie 10 lat;
• Aktualizacja przepisów VAT dla operatorów platform . Ta poprawka dotyczy operatorów prowadzących platformy związane z wynajmem krótkoterminowym oraz sektorem przewozów pasażerskich, w ramach np. sektora turystycznego. Obecnie wiele z tych transakcji pozostaje niezgodnych z przepisami dotyczącymi podatku VAT, co skutecznie powoduje nierówności między zaangażowanymi podmiotami gospodarczymi i generuje nienależną korzyść dla niektórych operatorów korzystających z takich platform. W ramach zmian zawartych w reformie platformy te będą zobowiązane do zapewnienia, że ​​VAT zostanie zapłacony w terminie, jeśli operatorzy sami się do tego nie zastosują. Zgodnie z proponowanymi szacunkami środek ten ma pozwolić na odzyskanie 6 mld EUR podatku VAT rocznie.

Europejska faktura elektroniczna będzie łatwiejsza do przyjęcia dla państw

Wymienione to trzy główne zmiany zawarte we wniosku w sprawie reformy, które z pewnością będą miały znaczący wpływ. Manewr ten jest jednak niezwykle złożony i zawiera kilka dodatkowych zmian niezbędnych do płynnego przejścia do nowego reżimu.

Na przykład należy zauważyć, że wniosek zawiera również pewne zmiany mające na celu ułatwienie przyjęcia faktury elektronicznej w poszczególnych państwach. W zasadzie powtarzamy: o ile e-fakturowanie prawdopodobnie zostanie zaimplementowane na poziomie transakcji wewnątrzwspólnotowych, to nadal będzie opcjonalne (a nie obowiązkowe) dla poszczególnych państw w zakresie wypełniania cyfrowych obowiązków sprawozdawczych na poziomie UE.

Konkretnie, w prawie wszystkich krajach europejskich, w których nie ma takiego obowiązku, przesłanie faktury elektronicznej wymaga obecnie zgody odbiorcy, który może wtedy również odmówić jej otrzymania i zażądać faktury papierowej lub PDF. Zgodnie z propozycją od 2025 r. państwa członkowskie będą mogły usunąć tę klauzulę, eliminując w ten sposób konieczność uzyskiwania przez dostawców zgody swoich klientów na e-fakturowanie.

Co najważniejsze, projekt skreśla również art. 232 dyrektywy VAT , który obecnie wymaga od państw wystąpienia z wnioskiem o specjalne odstępstwo od Unii Europejskiej, aby móc wprowadzić obowiązek e-fakturowania w relacjach B2B i B2C. Jest to ta sama procedura odstępstwa, której musiały przestrzegać na przykład Włochy, Francja i Polska. Wraz ze skreśleniem zniesione zostanie również to ograniczenie, dzięki czemu państwa członkowskie będą mogły wprowadzić obowiązkową fakturę elektroniczną bez konieczności ubiegania się o uprzednie zezwolenie ze strony Unii Europejskiej. Zamiast tego e-faktura zostanie uznana za domyślny tryb fakturowania, który zostanie przyjęty w oparciu o zmianę art. 218 tej samej dyrektywy.

Kalendarz nowych zobowiązań

Jak widać, planowane zmiany będą miały ogromny wpływ, a w tym artykule podkreśliliśmy tylko główne zmiany. W świetle powyższego oraz mając na uwadze, że zgodność z nowymi wymogami będzie wymagała znacznych dostosowań technologicznych i proceduralnych dla państw członkowskich i zainteresowanych stron, wprowadzanie zmian będzie stopniowe i stopniowe.

Po pierwsze, państwa członkowskie będą musiały podjąć kroki w celu przyjęcia niezbędnych środków i przepisów w celu transpozycji zmian – faza ta musi zostać zakończona między końcem 2023 a początkiem 2024 roku.

Następnie, począwszy od 2025 r. i do 2030 r ., stopniowo wejdą w życie różne wymogi związane z wewnątrzunijną sprawozdawczością cyfrową, jednolitą rejestracją VAT oraz nowe zasady dotyczące platform.

Faktura europejska: oczekiwane rezultaty

Jak już wspomnieliśmy, jednym z głównych oczekiwanych rezultatów jest odzyskanie podatku VAT dzięki wsparciu, jakie te cyfrowe środki procesowe mogą zapewnić w walce z uchylaniem się od opodatkowania i oszustwami podatkowymi. Szacuje się, że środki te spowodują dodanie 111 miliardów euro podatku VAT do kasy Unii w ciągu 10 lat.

Ponadto wspomniano już o oszczędnościach dla MŚP w zakresie kosztów zapewnienia przestrzegania przepisów podatkowych, ponieważ środki takie jak jednolita rejestracja VAT zmniejszą obciążenia przedsiębiorstw w tym zakresie.

Ponadto środki pomogą zwiększyć i ułatwić komunikację między już używanymi systemami krajowymi, zachęcając do interoperacyjności, a także ułatwiając przyjęcie elektronicznych systemów fakturowania i e-sprawozdawczości w państwach, które jeszcze takich systemów nie wdrożyły.